Πόσες ημέρες ανήκουν στις γυναίκες και πόση ζωή; Σε έναν κόσμο που έχει φτιαχτεί και φτιάχνεται (;) από τους άντρες για τους άντρες και με τις γυναίκες να παίζουν το δικό τους ρόλο με το μυαλό, την ψυχή και το σώμα τους όλα μοιάζουν να μη μπορούν να οδηγηθούν σε ασφαλή συμπεράσματα. Ποιος είναι «από πάνω», ποιος «από κάτω» και πόσο αποτελεσματικοί είναι οι αγώνες που δίνονται; Αγώνες καθημερινοί με νικητές και χαμένους, αγώνες επιβίωσης, επιβολής και εξουσίας.
Η αρχή
Στις 8 Μαρτίου του 1857 στη Νέα Υόρκη ξεκίνησε η μεγάλη διαμαρτυρία από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας. Με βασικό σύνθημά τους τις καλύτερες συνθήκες εργασίας και ντυμένες στα λευκά οι γυναίκες απαίτησαν ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς, καλύτερους μισθούς και μείωση των ωρών εργασίας. Εκείνη την εποχή οι γυναίκες δούλευαν στα εργοστάσια περίπου 16 ώρες την ημέρα ενώ οι μισθοί τους ήταν σημαντικά μικρότεροι από τους μισθούς των ανδρών. Οι εργάτριες της Νέας Υόρκης ζήτησαν μείωση των ωρών εργασίας στις 10 αλλά και εξίσωση των μισθών ανδρών και γυναικών. Οι αστυνομικές δυνάμεις ρίχτηκαν με μανία πάνω στις εργάτριες, οι διαδηλώσεις βάφτηκαν στο αίμα, ενώ οι εργοδότες προχώρησαν σε ομαδικές απολύσεις.
Η πρώτη Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε το 1909 με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ και υιοθετήθηκε δύο χρόνια αργότερα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή. Ο εορτασμός για τη γυναίκα καθιερώθηκε ύστερα από πολύχρονη καθυστέρηση το 1910 με πρόταση της Γερμανίδας σοσιαλίστριας Clara Zetkin κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Διεθνούς ενώ εορτάσθηκε για πρώτη φορά το 1911. Μετά την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία, η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολοντάι έπεισε τον Λένιν να καθιερώσει την 8η Μαρτίου ως επίσημη αργία. Η Παγκόσμια Ημέρα της γυναίκας ξεκίνησε ως ένας εορτασμός στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, της Ρωσίας, καθώς και του πρώην σοβιετικού μπλοκ.
Στην Ελλάδα
Η πρώτη απεργία εργατριών στην Ελλάδα έγινε στον Πειραιά, στο εργοστάσιο υφαντουργίας των αδελφών Ρετσίνα. Η εν λόγω υφαντουργία είχε αποφασίσει να μειώσει τους μισθούς των γυναικών από 80 σε 60 λεπτά.
Η πρώτη γυναικεία εφημερίδα, η «Εφημερίδα των Κυριών» κυκλοφόρησε το 1887. Η εφημερίδα είχε θέματα που αφορούσαν στο δικαίωμα στην εκπαίδευση και την εργασία.
Το 1952 χορηγήθηκε στις Ελληνίδες δικαίωμα ψήφου και το 1955 απέκτησαν ευρύτερα πολιτικά δικαιώματα. Ωστόσο, εξακολούθησαν να βρίσκονται σε ισχύ νομικές διακρίσεις εις βάρος τους στην οικογένεια και στην εργασία, που είχαν ενσωματωθεί στον Αστικό Κώδικα του 1946.
Τα αστικά και κοινωνικά δικαιώματα των γυναικών παρέμειναν περιορισμένα μέχρι την καθιέρωση της ισότητας των φύλων στο Σύνταγμα του 1975 και την αναμόρφωση του οικογενειακού δικαίου τη δεκαετία του 1980.
Σήμερα
Η επαγγελματική σταδιοδρομία και η ανέλιξη στις θέσεις εξουσίας εξακολουθεί να διαφέρει ακόμη και σήμερα για τους άνδρες και τις γυναίκες. Σε παγκόσμιο επίπεδο, μόνο το 29% των γυναικών κατέχει θέσεις κλειδιά και παίζει σημαντικό ρόλο στις τάξεις των ανώτερων στελεχών. Και ναι μεν είναι το υψηλότερο ποσοστό στην ιστορία και την πρόοδο της κοινωνίας αλλά την ίδια στιγμή εξακολουθεί να μην συμβαδίζει με την περιβόητη ισότητα.
Ένας μεγάλος αριθμός ιστορικών, κοινωνικών και βιολογικών παραγόντων ίσως εξηγεί γιατί υπάρχει αυτή η ανισότητα. Όμως, στην προσπάθεια για μία πιο ισότιμη και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνία, είναι σημαντικό να κάνουμε την κατανόηση δράση και να δοθεί ένας κοινός αγώνας για την πολυπόθητη αλλαγή, αν και εφόσον αυτή η αλλαγή είναι το ζητούμενο και το επιθυμητό από όλες τις πλευρές.
Ο κόσμος φτιάχνεται από τους άντρες;
Εν αρχή είναι οι γυναίκες. Το ίδιο και οι άντρες. Μαζί δημιουργούν τον κόσμο και ο ένας υπάρχει επειδή υπάρχει και ο άλλος. Αυτό που έχουμε μάθει είναι ότι η γυναίκα φροντίζει και αγαπάει με τρυφερότητα, ενώ ο άντρας υποστηρίζει και “παρέχει” με θυσίες. Μία γυναίκα μπορεί να είναι ευαίσθητη, να εκδηλώνει τα συναισθήματά της, να φωνάζει, να ζητάει, να απαιτεί. Ο άντρας πρέπει να δείχνει πάντα δυνατός και άτρωτος, σχεδόν ανέκφραστος.
Τα προβλήματα ξεκινάνε και ανθίζουν στο κενό που υπάρχει ανάμεσα στην ευαισθησία και την παντοδυναμία. Ενώ θα ήταν καλό οι δύο να βρεθούν κάπου στη μέση, περισσότερο δυναμικές γυναίκες και παραπάνω ευαίσθητοι άντρες, η κατάσταση οδηγείται στα άκρα. Ο ένας διεκδικεί και ο άλλος αρνείται να ενδώσει.
Η ισότητα των φύλων είναι -μεταξύ άλλων- μία αφορμή για αντιπαραθέσεις. Οι γυναίκες δίνουν μεγάλους αγώνες για αυτονότητα δικαιώματα και οι άντρες πέφτουν με τα μούτρα στη μάχη για να επιβληθούν και να μην αφήσουν τα κεκτημένα τους. Ποια είναι αυτά; Καλύτερες θέσεις εργασίας, περισσότερα χρήματα και εξουσία. Τι διεκδικούν οι γυναίκες; Σεβασμό.
Που καταλήγουμε;
Πουθενά. Οι άντρες παραμένουν σε θέση επίθεσης και το ίδιο κάνουν και οι γυναίκες. Ο ένας πέφτει με δύναμη πάνω στον άλλον για να κερδίσει τη μάχη. Και όσο κανένας από τους δύο δεν αλλάζει το αποτέλεσμα παραμένει το ίδιο: ένας αέναος πόλεμος.
Αντί να επιτρέψει ο ένας στον άλλον να μεγαλώσει, να αναδειχθεί και να πάρει τον χώρο που του ανήκει σε μία κερδοφόρα και δημιουργική συνύπαρξη το μόνο που κάνουν και τα δύο φύλα είναι να παλεύουν και να χάνουν χρόνο. Πίσω από κάθε ισχυρό άντρα υπάρχει μία δυναμική γυναίκα και αντιστρόφως. Και οι δύο έχουν δύναμη, έχουν μυαλό και ικανότητες. Σημασία δεν έχει το φύλο αλλά το μυαλό και η ψυχή.
Πόσο έχεις μάθει να αγαπάς και να σέβεσαι; Αυτό μετράει στο ξεκίνημα και το τέλος της κάθε μέρας. Αν βάλεις τον εαυτό σου, για λίγο, στην άκρη και δώσεις προτεραιότητα στον άνθρωπο που έχεις δίπλα σου μόνο κερδισμένος μπορείς να βγεις. Δεν έχει σημασία αν είναι άντρας ή γυναίκα, σημασία έχει ότι είναι ένας άνθρωπος που μπορεί να σε κάνει καλύτερο και να σε βοηθήσει. Το μόνο που χρειάζεται είναι να πάψεις να είσαι εγωιστής.
Ο κόσμος φτιάχνεται από…ανθρώπους αλλά τι είδους άνθρωποι είμαστε; Γενναίοι και τολμηροί ή “κολλημένοι;”
Όσο ο ένας επιμένει να υποτιμά τον άλλον, όσο το μόνο που κάνουμε είναι να “μαλώνουμε”, όσες μέρες αφιερωμένες στη γυναίκα και αν περάσουν το ίδιο ηττημένοι θα παραμένουμε και οι δύο.
(Φωτογραφία: Freepik)
