Τι είναι η επικονδυλίτιδα;

Η επικονδυλίτιδα είναι μια επώδυνη πάθηση του αγκώνα που εμφανίζεται είτε απότομα μετά από μία αδέξια κίνηση, είτε ως απόρροια επαναλαμβανόμενων κινήσεων ή επαναλαμβανόμενης άρσης βάρους (overuse syndrome).

Ποια είναι τα είδη της επικονδυλίτιδας;

Υπάρχουν 2 είδη επικονδυλίτιδας ανάλογα με το σημείο εμφάνισής της: η έσω, στην εσωτερική πλευρά του αγκώνα και η έξω, στην εξωτερική πλευρά. Στις δύο πλευρές του αγκώνα βρίσκονται οι επικόνδυλοι (έσω και έξω επικόνδυλος) που είναι δύο οστικές προεξοχές από τις οποίες εκφύονται οι μύες του αντιβραχίου (το τμήμα από τον αγκώνα έως τον καρπό).

Η έξω επικονδυλίτιδα, που είναι συχνότερη από την έσω, είναι τενοντίτιδα ή τενοντοπάθεια (φλεγμονή – εκφύλιση των τενόντων) των μυών που εκτείνουν τον καρπό και συχνότερα του βραχέος κερκιδικού εκτείνοντα τον καρπό που εκφύονται από τον επικόνδυλο στην εξωτερική πλευρά του αγκώνα. Είναι γνωστή και ως αγκώνας των τενιστών (tennis elbow). Ο πόνος ξεκινά από τον τένοντα στην εξωτερική πλευρά του αγκώνα και μπορεί να εκτείνεται στο αντιβράχιο έως και τον καρπό.

Η έσω επικονδυλίτιδα, είναι τενοντίτιδα των μυών που κάμπτουν τον καρπό και στρίβουν το αντιβράχιο προς τα έσω (πρηνισμός) και εκφύονται στην εσωτερική πλευρά του αγκώνα. Είναι γνωστή και ως αγκώνας του γκόλφερ (golfer’s elbow). Η φλεγμονή εντοπίζεται στην έκφυση των τενόντων από τον επικόνδυλο στην έσω πλευρά του αγκώνα.

Ποια τα αίτιά της;

Οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις του αγκώνα σε καθημερινή βάση είτε λόγω δουλειάς είτε λόγω κάποιας δραστηριότητας, μπορεί να προκαλέσουν μικροτραυματισμούς που οδηγούν σιγά- σιγά σε φλεγμονή, μικρορήξεις και υαλοειδή εκφύλιση του τένοντα.

Συναντάται συχνότερα σε άτομα ηλικίας 30-50 ετών. Εμφανίζεται σε αθλητές και σε χειρώνακτες που ακολουθούν ένα συγκεκριμένο μοτίβο κινήσεων σε καθημερινή και πολύωρη βάση. Μερικά από τα επαγγέλματα που ταλαιπωρούνται συχνά από επικονδυλίτιδα είναι του υδραυλικού, του κομμωτή, του ζωγράφου, του κρεοπώλη, του ξυλουργού, του μάγειρα, του πιανίστα και της γραμματέως (και γενικότερα αυτού που δουλεύει πολλές ώρες με υπολογιστή). Τα αθλήματα τα οποία ενοχοποιούνται συχνότερα για την επικονδυλίτιδα είναι: το τένις, το γκολφ, οι ρίψεις, η ενόργανη γυμναστική, η ξιφασκία και η αναρρίχηση.

Υπάρχουν ωστόσο και περιπτώσεις που κάποιος εμφανίζει τη νόσο χωρίς να είναι χειρωνάκτης ή αθλητής (ιδιοπαθής).

Ποια είναι τα συμπτώματα της επικονδυλίτιδας;

Σε γενικές γραμμές τα βασικά συμπτώματα είναι ο πόνος στον αγκώνα που μπορεί να επεκτείνεται στο αντιβράχιο έως τον καρπό κατά τη χρήση του χεριού, καθώς και η αδυναμία στον καρπό όταν ο ασθενής επιχειρεί να πιάσει κάποιο αντικείμενο. Τα συμπτώματα αυτά χειροτερεύουν με τη συνεχή χρήση του χεριού. Σε κάποιες περιπτώσεις, ακόμη και η χειραψία, μπορεί να είναι εξαιρετικά επώδυνη.

Στην έξω επικονδυλίτιδα ο ασθενής μπορεί να νιώθει πόνο ακόμη και στην προσπάθειά του να κρατήσει ένα ποτήρι ή να πιάσει ένα πόμολο. Στην έσω επικονδυλίτιδα μπορεί να συνυπάρχουν ήπια δυσκαμψία και σπανιότερα, μουδιάσματα στα δάχτυλα των χεριών.

Πως  γίνεται η διάγνωση της  επικονδυλίτιδας;

Η διάγνωση της επικονδυλίτιδας γίνεται συνήθως με απλή κλινική εξέταση από το γιατρό. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης ο γιατρός πραγματοποιεί τεστ τοπικής ευαισθησίας τόσο στη μέσα όσο και στην έξω πλευρά του αγκώνα, καθώς και κάποια άλλα ειδικά τεστ κάμψης και έκτασης του αγκώνα υπό αντίσταση. Το ιατρικό ιστορικό σε συνδυασμό με τη κλινική εξέταση είναι συνήθως αρκετά για τη διάγνωση.

Σε περίπτωση αμφιβολιών, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει μαγνητική τομογραφία, υπέρηχο ή ακτινογραφία για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ύπαρξης άλλων παθήσεων. Σπανιότερα, μπορεί να χρειαστεί να γίνει ειδική εξέταση για την αγωγιμότητα των νεύρων- ηλεκτρομυογράφημα- για τον αποκλεισμό της πιθανότητας να υπάρχει πίεση σε αυτά.

Ποια είναι η θεραπεία της επικονδυλίτιδας;

Η αντιμετώπιση της επικονδυλίτιδας αρχικώς γίνεται με αποχή από τη δραστηριότητα που την προκάλεσε. Αν ο πόνος είναι αρκετά έντονος, ίσως χρειαστεί η λήψη αναλγητικών και αντιφλεγμονωδών φαρμάκων. Συνδυαστικά, μπορείς να εφαρμοστεί παγοθεραπεία (εφαρμογή πάγου για 3-4 φορές την ημέρα επί 15 λεπτά τη φορά).

Είναι σημαντικό να διαπιστωθεί ο λόγος του τραυματισμού, εξετάζοντας  τη τεχνική που εφαρμόζεται κατά την επιτέλεση της άσκησης ή της εργασίας. Γι’ αυτό, ειδικά αν πρόκειται για αθλητική δραστηριότητα, ζητήστε από κάποιον προπονητή να σας εξηγήσει τη σωστή κίνηση που πρέπει να κάνετε (π.χ. πώς να κρατάτε σωστά τη ρακέτα). Επίσης, μπορεί να χρειάζεται αλλαγή ή προσαρμογή του αθλητικού εξοπλισμού, για παράδειγμα στη ρακέτα, όσον αφορά στο μέγεθος ή στη σκληρότητά της (πιο μικρή ή μαλακή ρακέτα).

Αποτελεσματικές είναι και οι ήπιες διατάσεις που ακολουθούνται από ασκήσεις έκκεντρης ενδυνάμωσης. Επίσης, οι φυσικοθεραπείες και ιδιαιτέρως η χρήση του κρουστικού υπερήχου (shock waves therapy) καθώς και οι χειρομαλάξεις μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του πόνου και στη βελτίωση της επούλωσης των τενόντων.

Αν δεν μπορείτε να αποφύγετε τη δραστηριότητα που προκαλεί την επικονδυλίτιδα, υπάρχει το περιαγκώνιο (ένας ειδικός νάρθηκας για επικονδυλίτιδα) που μπορεί να εφαρμοστεί όταν κάνετε την κίνηση που την επιδεινώνει.

Υπάρχουν άλλες μέθοδοι θεραπείας;

Αν δεν έχουν αποτέλεσμα οι παραπάνω μέθοδοι, μπορεί να εφαρμοστούν κατά περίπτωση ο βελονισμός, η προλοθεραπεία οι εγχύσεις με P.R.P (Πλάσμα Πλούσιο σε αιμοπετάλια) και σπανιότερα, με κορτιζόνη.

Αν περάσουν 6 μήνες εφαρμογής συντηρητικής θεραπείας και δεν έχουμε βελτίωση των συμπτωμάτων, μπορεί ο ασθενής να χρειαστεί να υποβληθεί σε μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία, κατά την οποία με τη χρήση μικροσκοπικών εργαλείων και με πολύ μικρές τομές αφαιρείται ο ουλώδης – εκφυλισμένος ιστός που έχει σχηματιστεί και επανακαθηλώνεται ο υγιής τένοντας στον επικόνδυλο.

Οι περισσότεροι ασθενείς (ειδικά στην έξω επικονδυλίτιδα) παρατηρούν μείωση των συμπτωμάτων τους, εφαρμόζοντας απλές συμβουλές όπως ξεκούραση, πάγο, αντιφλεγμονώδη, διατάσεις και ασκήσεις έκκεντρης ενδυνάμωσης.

Ακόμη και αν βελτιωθεί η κατάσταση, καλό θα ήταν η συνέχιση των ασκήσεων και η αποφυγή των κινήσεων που προκαλούν το πρόβλημα, διότι ελοχεύει ο κίνδυνος του υποτροπιασμού και της χρονιότητας.

Της Ειρήνης Κοντοπούλου MD, MSc, Φυσιάτρου – Υγιεινολόγου, Sport Medicine – Acupuncture Specialist, European Board Certified

www.cosmeticacupuncture.gr