Ο φόβος και ο επακόλουθος πανικός των ασθενών είναι πολύ μεγάλος! Τι συμβαίνει όμως; Πρόκειται για την πάρεση (παράλυση) του προσωπικού νεύρου! Η πάρεση του προσωπικού νεύρου προκαλεί σημαντική αλλοίωση, της όψης του προσώπου του ασθενούς. Η συχνότερη μορφή παράλυσης του προσωπικού νεύρου είναι η παράλυση τύπου Bell. Πρόκειται για προσωρινή παράλυση του ενός ή και των δύο προσωπικών νεύρων που προκύπτει από κάποιας μορφής βλάβη ή τραυματισμό.

Συνήθως επηρεάζεται μόνο το ένα προσωπικό νεύρο παραλύοντας μόνο τη μια πλευρά του προσώπου αλλά σπανιότερα μπορεί να επηρεαστούν και οι δύο πλευρές του προσώπου εάν βλαφθούν και τα δύο νεύρα. Δεν έχει σχέση με το εγκεφαλικό επεισόδιο. Η πάθηση περιγράφηκε για πρώτη φορά το 19ο αιώνα από το Σκωτσέζο χειρουργό Charles Bell και πήρε το όνομα του. 

Μερικά στοιχεία ανατομίας

Υπάρχουν βασικά δύο προσωπικά νεύρα, ένα στην κάθε πλευρά. Αποκαλούνται επίσης 7ο ζεύγος κρανιακών νεύρων ή 7η εγκεφαλική συζυγία. Αρχίζουν από τον εγκέφαλο και για να φθάσουν στην περιοχή του προσώπου, διέρχονται από ένα στενό οστικό κανάλι του κρανίου που βρίσκεται κάτω από το αυτί. Κατά το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής του, το κάθε προσωπικό νεύρο βρίσκεται πλαισιωμένο από το στενό αυτό οστικό κανάλι.

Το κάθε προσωπικό νεύρο, ευθύνεται για την κινητικότητα των μυών στην αντίστοιχη πλευρά του προσώπου. Ελέγχουν μεταξύ άλλων τις κινήσεις του ανοίγματος και κλεισίματος των ματιών, των εκφράσεων του προσώπου, όπως το χαμόγελο, τη συνοφρύωση και άλλες.

Επίσης το προσωπικό νεύρο, ελέγχει τη λειτουργία των δακρυγόνων αδένων, των σιαλογόνων αδένων και των μυών ενός οσταρίου στο μέσο αυτί που ονομάζεται αναβολέας. Το προσωπικό νεύρο ευθύνεται επίσης για τη μεταφορά προς τον εγκέφαλο των αισθήσεων γεύσης από τη γλώσσα.

 

Τι συμβαίνει λοιπόν

Οι βλάβες στο προσωπικό νεύρο, προκαλούν μερική ή ολική διακοπή των μηνυμάτων που μεταφέρονται από το εγκέφαλο προς τους μυς, άλλα όργανα του προσώπου ή άλλων περιοχών και αντίστροφα. Λόγω της πολυπλοκότητας των λειτουργιών του προσωπικού νεύρου, η κλινική εικόνα που δημιουργείται είναι σύνθετη, με αδυναμία ή πλήρη παράλυση, συνήθως αλλά όχι αποκλειστικά, της μιας πλευράς του προσώπου.

 

Αιτίες της παράλυσης

Η φλεγμονή, το οίδημα (πρήξιμο), η συμπίεση ή άλλη βλάβη του προσωπικού νεύρου, προκαλεί την παράλυση τύπου Bell. Το τι ακριβώς ευθύνεται για τη γένεση του προβλήματος, είναι άγνωστο.

Μια από τις επικρατέστερες θεωρίες για τη γένεση της παραλυσίας Bell, είναι ότι μια ιογενής μόλυνση (ιογενής μηνιγγίτιδα ή μόλυνση από τον ιό του απλού έρπητα Herpes Simplex Virus που ευθύνεται για τον επιχείλιο έρπητα), προσβάλλει το προσωπικό νεύρο.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η προσβολή και μόλυνση του νεύρου από ιό, προκαλεί φλεγμονή και συμπίεση του νεύρου στο στενό οστικό κανάλι από το οποίο διέρχεται. Έτσι επηρεάζεται η κυκλοφορία του αίματος που παρέχει το απαραίτητο οξυγόνο στο νεύρο με αποτέλεσμα να προκαλείται θάνατος ενός αριθμού νευρικών κυττάρων.

Σε ήπιες περιπτώσεις, επηρεάζεται μόνο η μυελίνη, η μονωτική δομή που επικαλύπτει και απομονώνει τα νεύρα. Σε άλλες περιπτώσεις όμως, όταν χάνονται νευρικά κύτταρα, το πρόβλημα είναι σοβαρότερο.

Η πάθηση έχει επίσης συσχετισθεί με διάφορες παθολογικές καταστάσεις όπως άλλες ιογενείς παθήσεις (γρίπη, κρυολόγημα), χρόνια μέση ωτίτιδα, ψηλή πίεση, διαβήτη, σαρκοείδωση, όγκους, νόσο του Lyme, τραυματισμούς με κάταγμα του κρανίου ή τραυματισμούς στο πρόσωπο.

Συμπτώματα και σημεία

Το προσωπικό νεύρο, ευθύνεται για πολλές και πολύπλοκες λειτουργίες. Για αυτό οι βλάβες του, οδηγούν σε πολλά προβλήματα.

Τα σημεία και συμπτώματα αρχίζουν ξαφνικά και κορυφώνονται σε 48 ώρες. Μπορεί να πάρουν διαφορετική μορφή από ασθενή σε ασθενή και να έχουν διαφορετικό βαθμό σοβαρότητας, από μικρή αδυναμία έως πλήρη παράλυση.

Στην κλινική εικόνα περιλαμβάνονται τα ακόλουθα:

  • Σπασμωδικές κινήσεις, αδυναμία ή παράλυση της μίας ή και των δύο μεριών του προσώπου
  • Μούδιασμα στην πλευρά που προσβλήθηκε
  • Χαμήλωμα του βλεφάρου και της γωνίας του στόματος. Το μάτι που επηρεάζεται δεν μπορεί να κλείνει πλήρως
  • Διαφυγή σάλιου από το στόμα
  • Ξηρότητα του ματιού ή του στόματος
  • Προβλήματα γεύσης
  • Υπερβολικό δάκρυσμα από το ένα μάτι
  • Σημαντική αλλοίωση της όψης του προσώπου του ασθενούς που προκαλείται λόγω των πιο πάνω σημείων
  • Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι ενοχλήσεις ή πόνος στην περιοχή της σιαγόνας ή πίσω από το αυτί, βουητό στο ένα ή και στα δύο αυτιά, πονοκέφαλος, απώλεια γεύσης, υπερευαισθησία στους ήχους από την πλευρά που έχει προσβληθεί, δυσκολίες ομιλίας, ζαλάδες και δυσκολίες του ασθενούς όταν τρώει ή πίνει

Η πάθηση επηρεάζει εξίσου άνδρες και γυναίκες. Προσβάλλει 1 στους 2.000 κάθε χρόνο.

Μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία αλλά είναι σπανιότερη πριν από τα 15 και μετά από τα 60 έτη. Είναι επίσης συχνότερη σε έγκυες, σε διαβητικούς και σε ασθενείς με γρίπη η κοινό κρυολόγημα.

 

Υπάρχει θεραπεία;

Όσο πιο γρήγορα παρέμβουμε, τόσο γρηγορότερα θα αναστραφεί η κατάσταση! Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για την πάρεση παρά μόνο συμπωματική. Χορηγείται κορτιζόνη από το στόμα σε μεγάλη δόση η οποία σταδιακά μειώνεται ενώ διενεργούμε ειδικές εξετάσεις για να βρούμε την αιτία της πάθησης. Η μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου και λιθοειδών οστών είναι η πιο ειδική, κυρίως για τον αποκλεισμό όγκων. Για την πρόγνωση της πορείας, το ηλεκτρομυογράφημα είναι η ενδεικνυόμενη εξέταση, συνήθως μετά τις 21 μέρες εφόσον δεν έχει υποστραφεί το φαινόμενο.

Ο βελονισμός και ιδιαίτερα ο ηλεκτροβελονισμός είναι μία επιβεβλημένη πρακτική για την επαναφορά της λειτουργίας των μυών του προσώπου σε συνδυασμό με την τεχνική του bio feedback δηλ. τη εκτέλεση ειδικών ασκήσεων με τη βοήθεια του ηλεκτρικού ρεύματος εκτελούμενες μπροστά σε καθρέπτη.

Της Ειρήνης Κοντοπούλου MD, MSc, Φυσιάτρου – Υγιεινολόγου, SportMedicine– AcupunctureSpecialist, EuropeanBoardCertified
www.cosmeticacupuncture.gr