Μαρία Παναγοπούλου: Κυκλοφορεί το τρίτο της βιβλίο με ένα θέμα που… ζεματάει

Πράγματι, το θέμα που αγγίζει δεν καίει απλώς. Ζεματάει κυριολεκτικά και ταλανίζει γενιές και γενιές, αιώνες τώρα. Καθώς μιλά για τις «Πεθερές» και τη σχέση τους με τις νύφες!

Η Μαρία Παναγοηλιοπούλου, που για λόγους συντόμευσης- όταν ξεκίνησε τη δημοσιογραφική της πορεία-έγινε Παναγοπούλου, παρουσιάζει στις 28 Μαΐου, το τρίτο της βιβλίο με τίτλο «Πενθερά». Μας μιλά για την προσωπική της εμπειρία, το πώς θεωρεί ότι θα την δουν ως πεθερά, πώς ξεκίνησε το γράψιμο αλλά και γιατί ο σύζυγός της, Κώστας Χαρδαβέλλας, την αποκάλεσε «κότα».

Πενθερά και όχι πεθερά, γιατί έκανες αυτή την προσθήκη;

Η πενθερά είναι λέξη αρχαιοελληνικής προέλευσης. Την άκουσα για πρώτη φορά από το στόμα της γυναίκας που μου διηγήθηκε την περιπετειώδη σχέση με τη μητέρα του άντρα της, δίνοντάς μου έτσι την έμπνευση να πλάσσω τη Μανιάτισσα πεθερά του βιβλίου μου. «Υπάρχουν γυναίκες που γίνονται πεθερές κι άλλες που γίνονται πενθερές και σκεπάζουν με το σκοτάδι του πένθους τους γάμους των παιδιών τους…», μού είπε και μού εξήγησε ότι κατά μία εκδοχή η λέξη «πενθερά» προέρχεται από τη σύνθεση των όρων «πένθος» και «έρως». Ή αλλιώς «ο θάνατος του έρωτα».

Μήπως η πεθερά είναι τελικά κάτι παραπάνω από μητέρα τού συζύγου;

Είμαι απολύτως βέβαιη γι’ αυτό. Η πεθερά είναι ένας κοινωνικός ρόλος φορτισμένος με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, κατά βάση αρνητικά. Ακόμη και το γεγονός πως πολλοί άνθρωποι νιώθουν την ανάγκη να διευκρινίσουν «εγώ έχω καλή πεθερά» αποδεικνύει ότι η πεθερά υπάρχει στο μυαλό μας παρέα με τον χαρακτηρισμό «κακιά» κι ότι είναι κάτι παραπάνω από τη μητέρα τού συζύγου. Το μεγάλο ζητούμενο ωστόσο, θεωρώ πως είναι να γίνει ο σύζυγός κάτι παραπάνω από γιος της μαμάς του.

Πού πιστεύεις, ότι οφείλεται αυτή η αέναη-τις περισσότερες φορές- ταραχώδης σχέση μεταξύ νύφης και πεθεράς;

Η συγγραφή του βιβλίου κράτησε τρία χρόνια και με έφερε σε επαφή με αρκετές πεθερές κι άλλες τόσες νύφες. Εκείνο που κατάλαβα είναι, ότι όλα ξεκινούν από το γεγονός ότι δύο γυναίκες αγαπούν τον ίδιο άντρα, με τον τρόπο της η καθεμιά. Από τη μια η μάνα του που κατέχει από τη στιγμή της γέννησής του τα σκήπτρα της καρδιάς του (ή και τα «κουμπιά» του ελέγχου του) και από την άλλη η σύντροφός του που τα διεκδικεί για λογαριασμό της γιατί θεωρεί αυτονόητο πως της ανήκουν.

Εσύ γνώρισες πεθερά; Έχεις προσωπική άποψη πάνω στο θέμα;

Όχι, δεν γνώρισα την πεθερά μου. Ούτε ο σύζυγός μου έζησε τη μητέρα του, αφού την έχασε όταν ήταν μόλις πέντε ετών. Όμως οι ιστορίες που χρησιμοποίησα για να δημιουργήσω το μυθιστόρημα είναι όλες αληθινές, γεγονός που με βοήθησε πολύ. Επιπλέον μίλησα με φίλες που αντιμετωπίζουν διάφορα θέματα με τις πεθερές ή με τις νύφες τους, όπως μίλησα και με άντρες που βρίσκονται ανάμεσα στα «πυρά» κι έτσι θεωρώ ότι το κατέχω το θέμα και μάλιστα από τη θέση του ουδέτερου παρατηρητή.

Σε προβλημάτισε το γεγονός ότι κάποιοι θα θεωρήσουν ότι «Η πενθερά» είναι μία προσωπική σου ιστορία;

Με προβλημάτισε, όχι όμως ως νύφη αφού δεν έχω πεθερά, αλλά ως μάνα ενός 27χρονου γιου που κάποια στιγμή θα με κάνει πεθερά. Σκέφτηκα ότι όποια κοπέλα διαβάσει το βιβλίο θα βλέπει τον Κωνσταντίνο μου και θα αλλάζει οικοδομικό τετράγωνο, από φόβο να μην κάνει πεθερά της εμένα. Παραδέχομαι πάντως πως ο χαρακτήρας μου και η στάση μου απέναντι στη ζωή, υπάρχουν στις σελίδες του βιβλίου. Δεν θα σου πω σε ποιαν ηρωίδα, γιατί μπορεί να διαβάσει τη συνέντευξη η κοπέλα του γιου μου!

Πόσοι αναγνώστες πιστεύεις ότι θα ταυτιστούν με τους ήρωες του βιβλίου σου;

Πολλοί. Μάλλον περισσότεροι από ό,τι αρχικά είχα εκτιμήσει. Να σου πω ότι το βιβλίο θα κυκλοφορήσει στις 28 Μαΐου από τις Εκδόσεις Ψυχογιός, αλλά το έχουν ήδη διαβάσει κάποιοι πολύ δικοί μου άνθρωποι. Ταυτίστηκαν όλοι και μάλιστα σε έντονο βαθμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο άντρας μου, αφού διάβασε τις πρώτες σελίδες, με φώναξε και μού είπε πολύ σοβαρά «Μαρία να ξέρεις ότι εάν ζούσε η μάνα μου, αποκλείεται να σαν την Πόντια πεθερά που περιγράφεις».

Πώς είναι να ζουν στο ίδιο σπίτι τρεις άνθρωποι που γράφουν;

Το γράψιμο είναι και για τους τρεις μας μια μορφή ψυχοθεραπείας. Μας δημιουργεί μια αίσθηση ελευθερίας και ταυτόχρονα μας χαλαρώνει και κρατάει τις εντάσεις μακριά από το σπίτι. Υπάρχουν εποχές που όλοι γράφουμε και η ησυχία είναι τόσο απόλυτη που νομίζεις ότι απουσιάζουμε. Στον δικό του κόσμο ο καθένας.

Ποιος διαβάζει πρώτος αυτά που γράφεις;

Θα έλεγα ότι τα γράφει η θεωρητική, τρυφερή πλευρά του εαυτού μου και τα διαβάζει πρώτη η άλλη, η θετική, η ορθολογική μου πλευρά, που είναι και αφόρητα αυστηρή. Ο αμέσως επόμενος, είναι ο υπεύθυνος του εκδοτικού. Δεν μεσολαβεί άλλος αναγνώστης. Έχει μεγάλη διαφορά η συγγραφή ως ανάγκη, από την συγγραφή για να εκδοθεί ένα έργο και αυτό είναι κάτι που συνειδητοποιώ σιγά σιγά, συνεπώς εμπιστεύομαι μόνο την άποψη των ειδικών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ Πέγκυ Τρικαλιώτη: «Μου έχει λείψει να είμαι έξω αγκαλιά με τον άντρα μου»

Ο Κώστας πόσο υποστηρικτός είναι;

Ο Κώστας είναι ο λόγος που αποφάσισα μετά από 20 χρόνια να δοκιμάσω την τύχη μου εκδίδοντας ένα από τα πολλά βιβλία που έχω στα συρτάρια μου. Γραμμένα όλα για προσωπική εκτόνωση και χρήση, ποτέ δεν είχα σκεφτεί να τα μοιραστώ με το αναγνωστικό κοινό. Μια μέρα ενώ του μιλούσα για μια απίστευτη ιστορία που είχα μάθει και την κατέγραφα στον υπολογιστή μου, γύρισε και μού είπε «δεν καταλαβαίνω πώς μια γυναίκα τόσο δυναμική όσο εσύ, στο θέμα αυτό συμπεριφέρεσαι σαν κότα και δεν τολμάς να στείλεις τα βιβλία σου σε εκδότες». Την επόμενη εβδομάδα, επέλεξα ένα από τα αγαπημένα μου έργα και το έστειλα παντού, χωρίς να πω τίποτα σε κανέναν. Κι όταν μετά από πέντε μήνες αναμονής πήρα δύο πολυπόθητα «ναι», πάλι δεν είπα τίποτα σε κανέναν. Ο Κώστας και ο Κωνσταντίνος ενημερώθηκαν την παραμονή της ημέρας που θα υπέγραφα το πρώτο μου συμβόλαιο.

Δέχεσαι συμβουλές και κριτική ή το δικό σου «παιδί» δεν το αγγίζει κανένας;

Επιδιώκω τις συμβουλές και την κριτική των ανθρώπων που με αφορά η γνώμη τους και ακούω τις απόψεις των υπολοίπων με αυτιά ορθάνοιχτα.

Η γραφή είναι φυγή ή ταξίδι;

Η γραφή είναι ανάγκη. Εκτόνωση. Καταφύγιο. Απόλαυση. Ταξίδι. Δεν την αισθάνομαι σαν φυγή, γι αυτό και στις πολύ δύσκολες περιόδους της ζωής μου, είναι αδύνατο να γράψω. Εκείνο που λειτουργεί σαν φυγή, είναι η σχέση με τους αναγνώστες. Αν και έχω εκδώσει μόνο δύο βιβλία, δηλώνω έκπληκτη και ευγνώμων γι όσα λαμβάνω από αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι χωρίς να το ξέρουν με βοηθούν σε στιγμές που δεν είμαι και στα καλύτερά μου.

Θα ήθελες κάποια από τα βιβλία σου να τα δεις σίριαλ ή κινηματογραφική ταινία; Ή θεωρείς ότι θα χάσουν κάτι από την ομορφιά τους;

Είναι δίκοπο μαχαίρι αυτό. Ο κανόνας λέει πως τα βιβλία αδικούνται όταν γίνονται ταινίες και ακόμη περισσότερο σίριαλ. Από την άλλη, ο κινηματογράφος και η τηλεόραση βοηθούν σημαντικά τον συγγραφέα να γίνει ευρύτερα γνωστός. Το βέβαιο είναι πως φροντίζω να δημιουργώ εικόνες στον αναγνώστη, ώστε να διαβάζει τα βιβλία μου σαν να παρακολουθεί μια ταινία. «Η Πενθερά» που εξελίσσεται στη Μάνη και στην Καλαμαριά, ταξιδεύει από την κορυφή του Οίτυλου μέχρι την παραλία της Αρετσούς, ενώ οι δύο πεθερές της ιστορίας, η Μανιάτισσα και η Πόντια, μιλούν τη διάλεκτο του τόπου τους, μεταφέροντας τα έθιμα και τις νοοτροπίες τους σαν να τις έχεις απέναντί σου.