Η κατάψυξη ωαρίων είναι μία επιλογή που κάνουν όλο και περισσότερες γυναίκες. Ιδιαίτερα διαδεδομένη ήταν η πεποίθηση ότι οι γυναίκες κατέφευγαν στην κατάψυξη των ωαρίων τους για να σταματήσουν το βιολογικό τους ρολόι και να κάνουν καριέρα. Μάλιστα, μεγάλες εταιρίες όπως η Google και η Apple καλύπτουν τα έξοδα της θεραπείας. Οι νέες έρευνες όμως δείχνουν ότι οι περισσότερες γυναίκες αποφασίζουν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους επειδή δεν βρίσκουν κατάλληλους συντρόφους.
“Όλο και πιο συχνά ακούω από ασθενείς μου ότι θέλουν να καταψύξουν τα ωάριά τους επειδή δεν έχουν βρει τον κατάλληλο άντρα που θα ήθελαν να γίνει πατέρας των παιδιών τους και θέλουν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους όσο είναι ακόμα νέες, για να μπορούν στο μέλλον να γίνουν για πρώτη φορά μητέρες σε μεγαλύτερη ηλικία είτε με τον κατάλληλο σύντροφο είτε με σπέρμα δότη”, λέει ο μαιευτήρας-γυναικολόγος, ιατρός αναπαραγωγής Ιάκωβος Σούσης.
Έλλειψη κατάλληλων συντρόφων για να γίνουν πατέρες
Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι μόλις το 2% των γυναικών που έλαβαν μέρος αποφάσισαν να καταψύξουν τα ωάριά τους λόγω σπουδών ή καριέρας.
“Η πλειοψηφία στην έρευνα πιστεύει ότι οι περισσότεροι άνδρες πάσχουν από το σύνδρομο “του Πήτερ Παν”, ότι είναι ανώριμοι ή δηλώνουν ότι δεν είναι έτοιμοι να κάνουν παιδιά. Όσο για τους μεγαλύτερους άνδρες, πολλές γυναίκες είπαν ότι οι άνδρες της ηλικίας τους ή οι μεγαλύτεροι από εκείνες συνήθως ψάχνουν για νεότερες συντρόφους. Όταν πια ο άνδρας είναι έτοιμος να γίνει πατέρας, είναι πιθανό να μην θέλει σχέση με γυναίκα της ηλικίας του που είναι πιθανώς και λιγότερο γόνιμη, πιστεύουν οι γυναίκες που έλαβαν μέρος στην έρευνα”, είπε ο Ιάκωβος Σούσης.
Κατάψυξη ωαρίων για λόγους υγείας
Μία εντελώς διαφορετική περίπτωση είναι οι γυναίκες που προχωρούν σε διατήρηση της γονιμότητάς τους μέσω της κατάψυξης ωαρίων για λόγους υγείας.
“ Πολλές γυναίκες καταψύχουν τα ωάριά τους επειδή πρόκειται να υποβληθούν σε θεραπεία που θα επηρεάσει τη γονιμότητά τους εξαιτίας κάποια ασθένειας όπως ο καρκίνος ή πάσχουν από κάποια άλλη ασθένεια που μπορεί να επηρεάσει τη γονιμότητά τους, όπως ενδομητρίωση, δρεπανοκυτταρική αναιμία και αυτοάνοσες ασθένειες όπως ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος. Ευτυχώς τα πρωτόκολλα που υπάρχουν μας δίνουν τη δυνατότητα να γίνει η διαδικασία με ασφάλεια και χωρίς να καθυστερήσει η θεραπεία για την ασθένεια” εξηγεί ο Ιάκωβος Σούσης.
Αλήθειες που πρέπει να ξέρετε για την κατάψυξη ωαρίων
- Τι είναι η κατάψυξη ωαρίων
Η κατάψυξη ωαρίων σταματά το “βιολογικό ρολόι” της γυναίκας. Είναι μία μέθοδος διατήρησης της γονιμότητας που της δίνει τη δυνατότητα να γίνει μητέρα στο μέλλον.
- Η διαδικασία κατάψυξης ωαρίων
Μετά τις απαραίτητες εξετάσεις, ξεκινάει η διαδικασία διέγερσης των ωοθηκών με στόχο την αύξηση της παραγωγής ωαρίων και την ωρίμανσή τους. Τα ωάρια συλλέγονται μέσα σε λίγα λεπτά διακολπικά, υπό μέθη, καταψύχονται με υαλοποίηση και διατηρούνται σε δεξαμενές υγρού αζώτου.
- Δεν είναι απαραίτητο να υπάρχει σύζυγος ή σύντροφος
Τα ωάρια που καταψύχονται δεν είναι γονιμοποιημένα, συνεπώς δεν χρειάζεται σπέρμα είτε από σύντροφο είτε από δότη για τη διαδικασία.
- Γονιμοποίηση και εμβρυομεταφορά
Όταν έρθει η ώρα να αποκτήσει παιδί η γυναίκα, τα ωάρια αποψύχονται και γονιμοποιούνται με τη μέθοδο της μικρογονιμοποίησης ωαρίου (ICSI). Τοποθετείται δηλαδή ένα σπερματοζωάριο στο εσωτερικό του ωαρίου για να το γονιμοποιήσει. Το έμβρυο μεταφέρεται στη μήτρα για να προκύψει εγκυμοσύνη. Δύο εβδομάδες αργότερα γίνεται τεστ κύησης.
- Ηλικία και απόθεμα ωαρίων
Το ωάριο είναι το πιο πολύτιμο κύτταρο του σώματος μίας γυναίκας, καθώς σε όλη τη διάρκεια της ζωής της θα παράγει κατά μέσο όρο 400 ώριμα ωάρια. Στα 30 της μία γυναίκα έχει “καταναλώσει” το 82% των ωαρίων της. Το ποσοστό ανεβαίνει στο 92% στα 35 και στο 97% στα 40.
- Η κατάλληλη ηλικία για να καταψύξει μία γυναίκα τα ωάριά της
Τα καλύτερα ποσοστά γεννήσεων από κατεψυγμένα ωάρια έχουν οι γυναίκες που κάνουν τη διαδικασία πριν γίνουν 30 ετών. Στην πράξη όμως βλέπουμε ότι η μέση ηλικία που οι γυναίκες καταψύχουν τα ωάριά τους είναι στα 37 τους.
Η ηλικία επηρεάζει τον αριθμό και την ποιότητα των ωαρίων. Μία γυναίκα ηλικίας 20-29 ετών χρειάζεται 4 ωάρια για να προκύψει μία γενετικά σωστή βλαστοκύστη (έμβρυο που μεταφέρεται την 5η μέρα της ζωής του) που θα οδηγήσει στη γέννηση ενός υγιούς παιδιού. Η ίδια γυναίκα στην ηλικία των 37 θα χρειαστεί αντιστοίχως 8 ωάρια.
- Μέχρι ποια ηλικία μπορεί μία γυναίκα να χρησιμοποιήσει τα κατεψυγμένα ωάρια
Στην Ελλάδα, μία γυναίκα μπορεί να κάνει εξωσωματική γονιμοποίηση μέχρι τα 50 της.
- Πόσο πιθανόν είναι μία γυναίκα να μείνει έγκυος με την κατάψυξη ωαρίων;
Όσο πιο νέα είναι η γυναίκα τη στιγμή της λήψης των ωαρίων κι όσα περισσότερα ωάρια καταψυχθούν, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να αποκτήσει παιδί στο μέλλον.
Οι πιθανότητες εγκυμοσύνης εξαρτώνται από τον αριθμό των κατεψυγμένων ωαρίων. Μία γυναίκα που έχει καταψύξει 20 ωάρια, έχει πιθανότητα 90% να γεννήσει. Το ποσοστό αυτό είναι περίπου 60% όταν υπάρχουν 12 κατεψυγμένα ωάρια.
“Τα ποσοστά επιτυχίας εξαρτώνται κυρίως από την ηλικία κατά την οποία έγινε η κατάψυξη των ωαρίων και όχι από την ηλικία που θα χρησιμοποιηθούν. Υπάρχει πιθανότητα κάποιες γυναίκες να μην χρειαστεί να χρησιμοποιήσουν τα καταψυγμένα ωάριά τους επειδή θα μείνουν φυσιολογικά έγκυοι. Η κατάψυξη ωαρίων όμως είναι κάτι σαν “ασφάλεια ζωής”: καλύτερα να υπάρχει και να μην χρειαστεί να την χρησιμοποιήσεις, παρά αν χρειαστεί να μην την έχεις”, λέει ο μαιευτήρας-γυναικολόγος, ιατρός αναπαραγωγής Ιάκωβος Σούσης.